Pukkelpop-coins bestaan uit plantaardig afval

Er zijn fossiele stoffen en veel energie voor nodig, het zit in duizenden producten, in de natuur en in ons lichaam: plastic. B4Plastics maakt een duurzaam alternatief. ‘De industrie aarzelt om te veranderen. Dus tonen wij de weg vooruit’, zegt oprichter en bio-ingenieur Stefaan De Wildeman.

De wereld is vooral plastic.
Het zit in een duizelingwekkende hoeveelheid spullen, van speelgoed en verpakkingen tot tandpasta en shampoo tot kledij, auto’s, tuin-en landbouwmateriaal en verf.
En er is er steeds meer van: de productie bedroeg 50 miljoen ton in 1976; 370,5 miljoen ton in 2018 en 400,3 miljoen ton in 2022.De helft is voor eenmalig gebruik. Omdat het niet goed afbreekbaar is, stapelt al dat plastic zich voor honderden jaren op in de omgeving.

Ook is plastic een bron van broeikasgas want het is gemaakt van fossiele stoffen zoals aardolie en het wordt na gebruik verbrand of gestort. Een recente studie van de Amerikaanse overheid toont aan dat de plasticproductie vier keer meer broeikasgassen uitstoot dan de luchtvaartindustrie en goed is voor bijna een derde van het wereldwijde koolstofbudget.

Baan opgegeven

“Het is waanzin”, zegt Stefaan De Wildeman. “Een verhaal dat we onmogelijk aan onze kinderen kunnen vertellen.” De bio-ingenieur werkte twaalf jaar in de chemiesector en gaf zes jaar geleden zijn baan op om B4Plastics in Dilsen-Stokkem op te richten.

Het bedrijf, dat al prestigieuze milieuprijzen won, maakt polymere materialen (bouwstenen voor plastic) uit monomeren (kleinere bouwstenen) die afgeleid zijn uit natuurlijke of hernieuwbare bronnen, zoals zijstromen uit de landbouw-en voedingsindustrie. Voorbeelden zijn resten uit de suikerbietenverwerking en plantaardige oliën.

“Technisch blijkt dat dus heel goed mogelijk”, zegt De Wildeman. “Maar in de klassieke industrie is de motivatie nog altijd minimaal wanneer je aan het economische plaatje moet sleutelen. Omdat ik altijd te horen kreeg dat er geen alternatief mogelijk was, ben ik er maar zelf mee begonnen.”

Terwijl hij de testruimtes toont, zwaait de bevlogen ondernemer met een dun, lichtgeel gebogen plastic draad en zegt hij trots: “Dit is de eerste volledig bioafbreekbare trimdraad ter wereld. Waarom heb je altijd nieuwe rollen trimdraad nodig in je tuin? Omdat het plastic verpulvert bij het maaien en al die microplastics in de natuur terechtkomen.”

Bioafbreekbare trimdraad

Vanaf donderdag kunnen ook Pukkelpoppers een product van het jonge bedrijf testen: B4Plastics levert 450.000 ECO-coins aan het festival om de wissel van de herbruikbare bekers vlot te laten verlopen.
En volgende lente komt de bioafbreekbare trimdraad op de markt. Ook bioafbreekbare visnetten en borstels en het eerste bioafbreekbare scheerschuim zitten in de pijplijn.

In scheerschuim zit polyethyleenglycol, een ingrediënt voor polymeren. Een analyse van VITO toont dat het alternatief dat B4Plastics maakt zo’n 79 procent minder broeikasgasuitstoot veroorzaakt. Bij een alternatief voor polyvinyl alcohol, dat onder andere in films voor vaatwastabletten zit, is dat ongeveer 70 procent minder.

Dat heeft niet alleen te maken met het natuurlijke bronmateriaal. Ook de productie is klimaatvriendelijker: B4Plastics maakt sommige polymeren bij kamertemperatuur, terwijl dat doorgaans bij minstens 200 graden Celsius gebeurt. “En er is veel minder transport nodig wanneer afnemers hun polymeren hier laten maken in plaats van ze in te voeren uit Azië”, zegt De Wildeman.

Na zes jaar testen begint B4Plastics nu als volwaardige producent die multiton bestellingen aflevert en plannen heeft voor verdere opschaling. Dankzij verkoop, subsidies en eigen extra kapitaal is het bedrijf financieel in goede vorm.

Een deel van de inkomsten komen ook uit het onderzoek dat B4Plastics verkoopt. Grote merken zoals Patagonia (dat kledij maakt uit gerecycleerde stoffen) geven de opdracht om een bepaald materiaal te maken waar ze de unieke rechten op willen. Omdat B4Plastics ondertussen een bibliotheek heeft van zo’n 600 nieuwe biopolymeren, slaagt het doorgaans in die opdrachten. Afnemers van bepaalde plastic producten kunnen nu ook vrachtwagens vol granulaat direct bij het bedrijf bestellen.

Toch zijn het geen makkelijke tijden.

Zo bedanken nog veel grote chemiebedrijven om B4Plastics-producten in hun fabrieken te maken. Ook het huidige politieke en maatschappelijke klimaat en de grote competitie met spotgoedkoop plastic uit Azië maakt het momenteel lastig.

Voorlopig zijn de meeste producten van B4Plastics ook nog tien tot vijftig procent duurder dan de fossiele tegenhangers. “En nu ‘koopkracht’ overal de prioriteit is en grote bedrijven groene ambities afzwakken, heeft B4Plastics enkele producten geselecteerd die tegen een zeer beperkte meerprijs op de markt te komen. Qua duurzaamheid zijn ze een ‘waardevol tussenstation’ en nog altijd duurzamer zijn dan de fossiele alternatieven.“We zullen daar veel deuren mee openen”, zegt de CEO. “De grote kuddes komen af op lage kosten.”

Wat natuurlijk ook zal helpen is wetgeving die de ‘gewone’ versie van producten verbiedt van zodra er bewezen duurzame alternatieven zijn.

Ondertussen put de ondernemer hoop uit de lancering van de unieke trimdraad, een tiental patenten, nog meer innovaties die eraan komen en de eerste bioafbreekbare ondergrondse buizen. “Ik moét dit doen”, zegt hij. “Veel liever dit dan financieel gewin najagen en dan zeggen dat het niet ging om te veranderen.”